Ποια είναι τα θρεπτικά συστατικά που πρέπει να περιλαμβάνει κάθε διατροφή;
Κάθε διατροφή θα πρέπει να περιλαμβάνει πρωτεΐνες, υδατάνθρακες, βιταμίνες, μεταλλικά στοιχεία και λιπαρά. Οι διαιτητικές προσλήψεις αναφοράς (DRIs) είναι οι συνιστώμενες ποσότητες θρεπτικών, βιταμινών και μετάλλων που ένα άτομο θα πρέπει να προσλαμβάνει καθημερινά. Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης, οι DRIs είναι υψηλότερες για πολλά θρεπτικά.
Πόσο θα πρέπει να τρώω στη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Εάν πριν από την εγκυμοσύνη το βάρος σας είναι κανονικό, χρειάζεστε κατά μέσο όρο 300 επιπλέον θερμίδες την ημέρα για να βοηθήσετε την ανάπτυξη του μωρού σας και να παραμείνετε υγιής κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης. Οι θερμίδες αυτές αντιστοιχούν στην ποσότητα ενός ποτηριού αποβουτυρωμένου γάλακτος και μισού σάντουιτς. Ένας καλός τρόπος πρόσληψης των θρεπτικών και επιπλέων θερμίδων που χρειάζεστε, είναι η κατανάλωση υγιεινών σνακ κατά τη διάρκεια της ημέρας. Μπορεί επίσης να προτιμάτε να τρώτε σνακς και μικρά γεύματα μέσα στην ημέρα, παρά τρία μεγάλα γεύματα.
Χρειάζομαι επιπλέον θρεπτικά συστατικά στη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Οι έγκυες χρειάζονται επιπλέον σίδηρο και φυλλικό οξύ. Για να προσλάβετε αυτά τα επιπλέον θρεπτικά, στις περισσότερες γυναίκες συνιστάται η λήψη ενός προγεννητικού συμπληρώματος βιταμινών. Θα πρέπει να συμβουλευτείτε τον γιατρό σας προτού λάβετε οποιοδήποτε συμπλήρωμα, διότι οι μεγαλύτερες ποσότητες ορισμένων βιταμινών ή μεταλλικών στοιχείων κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μπορεί να είναι επιβλαβείς.
Τι είναι το φυλλικό οξύ;
Το φυλλικό οξύ είναι μια βιταμίνη Β που είναι γνωστή και ως φολικό. Πριν από την εγκυμοσύνη και κατά τη διάρκεια των 12 πρώτων εβδομάδων της κύησης, θα χρειαστείτε 0.4 χιλιογραμμάρια (mg) φυλλικού οξέος καθημερινά, προκειμένου να μειωθεί ο κίνδυνος πρόκλησης ανωμαλιών στον νευρικό σωλήνα του εμβρύου. Όλες οι γυναίκες που βρίσκονται σε αναπαραγωγική ηλικία θα πρέπει να παίρνουν συμπληρώματα πολυβιταμινών που περιέχουν 0.4 mg φυλλικού οξέος μια φορά την ημέρα. Γυναίκες που έχουν κάνει παιδί με ανωμαλία στο νευρικό σωλήνα ή λαμβάνουν συγκεκριμένα φάρμακα χρειάζονται πολύ υψηλότερες δόσεις φυλλικού οξέος (4 mg ημερησίως). Οι γυναίκες που χρειάζονται 4 mg, πρέπει να λαμβάνουν το φυλλικό οξύ ως ένα ξεχωριστό συμπλήρωμα και όχι ως συστατικό πολυβιταμινών.
Τι κάνει ο σίδηρος στο σώμα;
Ο σίδηρος στα ερυθρά αιμοσφαίρια συμβάλλει στη μεταφορά οξυγόνου στα όργανα, τους ιστούς και το μωρό σας. Οι γυναίκες χρειάζονται περισσότερο σίδηρο στη διατροφή τους στη διάρκεια της εγκυμοσύνης για να υποστηρίξουν την ανάπτυξη του μωρού και για να παράξουν επιπλέον αίμα. Η συνιστώμενη ημερήσια ποσότητα σιδήρου που θα πρέπει να προσλαμβάνετε όταν είστε έγκυος είναι 27 mg, τα οποία υπάρχουν στα περισσότερα προγεννητικά συμπληρώματα βιταμινών. Οι γυναίκες που δεν έχουν πολλά αποθέματα σιδήρου στο σώμα τους πριν την κύηση μπορεί να αναπτύξουν αναιμία. Μερικές γυναίκες μπορεί να χρειάζονται επιπλέον σίδηρο με τη μορφή ενός συμπληρώματος σιδήρου.
Πώς μπορώ να σχεδιάζω τα γεύματά μου για να προσλαμβάνω τα θρεπτικά που χρειάζομαι στην εγκυμοσύνη;
Το Γεωπονικό Ίδρυμα των ΗΠΑ διαθέτει ένα σχέδιο διατροφής που ονομάζεται «MyPlate» (www.choosemyplate.gov). Αυτό περιλαμβάνει ένα διαδικτυακό, διαδραστικό πρόγραμμα σχεδιασμού της διατροφής, που ονομάζεται SuperTracker. Το πρόγραμμα αυτό σας παρέχει έναν προσωποποιημένο σχεδιασμό γευμάτων που περιλαμβάνει τις κατηγορίες των τροφίμων και τις ποσότητες που χρειάζεται να τρώτε για κάθε τρίμηνο της κύησης.
Πόσα κιλά πρέπει να πάρω κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Τα κιλά που είναι πιθανό να πάρετε κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης εξαρτώνται από το βάρος που είχατε πριν μείνετε έγκυος. Ο δείκτης μάζας σώματος (ΔΜΣ) αποτελεί ένα μέτρο το σωματικού λίπους, βάσει του βάρους και του ύψους. Γυναίκες με φυσιολογικό ΔΜΣ πριν από την εγκυμοσύνη θα πρέπει να παίρνουν 11 με 15 κιλά στην εγκυμοσύνη.
Εάν είμαι υπέρβαρη ή παχύσαρκη θα επηρεαστεί η εγκυμοσύνη μου;
Οι παχύσαρκες και υπέρβαρες γυναίκες διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης διαφόρων προβλημάτων κατά την εγκυμοσύνη. Αυτά τα προβλήματα περιλαμβάνουν τον διαβήτη της κύησης, την υψηλή αρτηριακή πίεση, την προεκλαμψία, και την καισαρική τομή. Τα μωρά υπέρβαρων και παχύσαρκων μητέρων επίσης διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης ορισμένων προβλημάτων όπως γενετικές διαταραχές, μακροσωμία με πιθανό τραυματισμό στη διάρκεια του τοκετού και παιδική παχυσαρκία. Για γυναίκες με ΔΜΣ μεγαλύτερο ή ίσο του 30, συνίσταται να πάρουν από 5 έως και 9 κιλά στη διάρκεια της εγκυμοσύνης, ενώ για γυναίκες με ΔΜΣ μεγαλύτερο ή ίσο του 40, είναι πιθανό να συσταθεί μια ήπια απώλεια κιλών κατά την εγκυμοσύνη.
Η κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να είναι βλαβερή κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης;
Η μέτρια πρόσληψη καφεΐνης (200 mg την ημέρα, η ποσότητα είναι περίπου δύο 200 γραμμάρια φλυτζανιών καφέ) δεν φαίνεται να οδηγεί σε πρόωρο τοκετό ή αποβολή. Ωστόσο, παραμένει αβέβαιο εάν η καφεΐνη αυξάνει τον κίνδυνο γέννησης ενός λιποβαρούς παιδιού. Η υπερβολική κατανάλωση καφεΐνης μπορεί να επηρεάσει τον ύπνο και να οδηγήσει σε ναυτία και πονοκεφάλους που προκαλούνται από την έκθεση στο φως. Μπορεί επίσης να αυξήσει την ούρηση και να οδηγήσει σε αφυδάτωση.
Είμαι χορτοφάγος. Χρειάζεται να αλλάξω τη διατροφή μου τώρα που είμαι έγκυος;
Εάν είστε χορτοφάγος, θα πρέπει να σχεδιάζετε τα γεύματά σας με προσοχή για να είναι σίγουρο ότι λαμβάνετε αρκετή πρωτεΐνη. Πιθανώς να χρειαστεί να πάρετε συμπληρώματα, ιδίως σίδηρο, βιταμίνη Β12 και βιταμίνη D.
Πρέπει να αποφεύγω να τρώω συγκεκριμένα ψάρια όταν είμαι έγκυος;
Οι έγκυες πρέπει να αποφεύγουν να τρώνε καρχαρία, ξιφία, βασιλικό σκουμπρί ή μπακαλιάρο γιατί αυτά τα μεγάλα ψάρια περιέχουν υψηλές ποσότητες μιας μορφής υδραργύρου που μπορεί να είναι βλαβερές για το αναπτυσσόμενο έμβρυο. Τα κοινά είδη ψαριών που περιέχουν χαμηλές ποσότητες υδραργύρου είναι οι γαρίδες, ο τόνος σε κονσέρβα (όχι ο μακροπτέρυγος τόνος, που έχει υψηλότερο περιεχόμενο σε υδράργυρο), ο σολομός, ο βακαλάος και το γατόψαρο. Μπορείτε να φάτε με ασφάλεια έως 340 γραμμάρια (περίπου 2 γεύματα) την εβδομάδα από αυτά τα ψάρια, όταν είστε έγκυος.
Τι είναι η λιστερίωση και πώς μπορεί να επηρεάσει την εγκυμοσύνη;
Η λιστερίωση είναι μια ασθένεια που προκαλείται από βακτήρια που συναντώνται στο μη παστεριωμένο γάλα και μαλακό τυρί, καθώς και στα έτοιμα και μη μαγειρεμένα κρέατα, πουλερικά και ψάρια. Όταν μια έγκυος μολυνθεί, η ασθένεια μπορεί να προκαλέσει αποβολή ή ακόμη και εμβρυϊκό θάνατο. Για την πρόληψη της λιστερίωσης, να πλένετε όλα τα φρέσκα φρούτα και λαχανικά προτού τα καταναλώσετε. Ενώ είστε έγκυος, μην καταναλώνετε τα παρακάτω τρόφιμα:
Τι είναι η αλλοτριαφαγία;
Κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης μερικές γυναίκες αισθάνονται την ισχυρή ανάγκη να καταναλώσουν αντικείμενα που δεν είναι φαγώσιμα, όπως πηλό, πάγο, σκόνη πλυντηρίου ή κορν φλάουρ. Η κατάσταση αυτή ονομάζεται αλλοτριοφαγία και μπορεί να είναι βλαβερή για την εγκυμοσύνη σας. Η αλλοτριοφαγία μπορεί να επηρεάσει την πρόσληψη των θρεπτικών και μπορεί να οδηγήσει σε δυσκοιλιότητα και αναιμία. Συμβουλευτείτε τον γιατρό σας στην περίπτωση που έχετε κάποια τέτοια ανάγκη.
Ρώτας Μιχάλης MD, FACOG
Μαιευτήρας – Χειρουργός Γυναικολόγος
Η γνώση, η εμπειρία και η εξειδίκευση του ιατρού εγγυώνται την προσφορά ιατρικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας καθώς και σύγχρονων, προηγμένων θεραπειών σε κάθε γυναίκα.
ΙΑΤΡΕΙΟ ΑΘΗΝΑΣ
Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας 124 A
T.K. 11526, Αθήνα
Τηλ.: 2107717705
Κιν.: 6955199198
e-mail: mrotas@gmail.com
ΙΑΤΡΕΙΟ ΝΕΑ ΣΜΥΡΝΗ
25ης Μαρτίου 11
Κεντρική Πλατεία
Νέα Σμύρνη
Τηλ.: 2109343538
Κιν.: 6955199198
e-mail: mrotas@gmail.com