Τι είναι η ενδομητρίωση;
Η ενδομητρίωση είναι μια κατάσταση κατά την οποία ο τύπος του ιστού που σχηματίζει την επένδυση της μήτρας (το ενδομήτριο) βρίσκεται έξω από τη μήτρα.
Πόσο συχνή είναι η ενδομητρίωση;
Η ενδομητρίωση εμφανίζεται σε περίπου μία στις δέκα γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας. Συχνότερα διαγιγνώσκεται σε γυναίκες στην ηλικία των 30 και 40 ετών.
Πού εμφανίζεται η ενδομητρίωση;
Οι περιοχές του ενδομήτριου ιστού (συχνά ονομάζονται εμφυτεύματα) εμφανίζονται συχνότερα στα ακόλουθα σημεία:
Πώς προκαλεί προβλήματα η ενδομητρίωση;
Τα εμφυτεύματα της ενδομητρίωσης ανταποκρίνονται σε αλλαγές στα οιστρογόνα, που είναι μια κατηγορία γυναικείας ορμόνης. Τα εμφυτεύματα μπορεί να αναπτυχθούν και να αιμορραγούν όπως συμβαίνει με την επένδυση της μήτρας κατά τη διάρκεια του εμμηνορροϊκού κύκλου. Ο περιβάλλοντας ιστός μπορεί να ερεθιστεί, να εμφανίσει φλεγμονή και να διογκωθεί. Η διάσπαση και η αιμορραγία αυτού του ιστού κάθε μήνα μπορεί επίσης να προκαλέσει σχηματισμούς ουλώδους ιστού, που ονομάζονται συμφύσεις. Μερικές φορές οι συμφύσεις μπορεί να κάνουν τα όργανα να κολλήσουν μεταξύ τους. Η αιμορραγία, η φλεγμονή και οι ουλές μπορεί να προκαλέσουν πόνο, ειδικά πριν και κατά τη διάρκεια της εμμήνου ρύσεως.
Ποια είναι η σχέση μεταξύ της υπογονιμότητας και της ενδομητρίωσης;
Σχεδόν το 40% των γυναικών με υπογονιμότητα έχουν ενδομητρίωση. Η φλεγμονή από την ενδομητρίωση μπορεί να βλάψει τα σπερματοζωάρια ή το ωάριο ή να παρεμποδίσει την κίνησή τους μέσω των σαλπίγγων και της μήτρας. Σε σοβαρές περιπτώσεις ενδομητρίωσης, οι σάλπιγγες μπορεί να φράξουν από τις συμφύσεις ή τον ουλώδη ιστό.
Ποια είναι τα συμπτώματα της ενδομητρίωσης;
Το πιο κοινό σύμπτωμα της ενδομητρίωσης είναι ο χρόνιος (μακροχρόνιος) πυελικός πόνος, ειδικά λίγο πριν και κατά τη διάρκεια της περιόδου. Πόνος μπορεί επίσης να εμφανιστεί κατά τη διάρκεια της σεξουαλικής επαφής. Εάν υπάρχει ενδομητρίωση στο έντερο, μπορεί να εμφανιστεί πόνος κατά τις κενώσεις. Εάν η ενδομητρίωση επηρεάζει την ουροδόχο κύστη, μπορεί να γίνει αισθητός πόνος κατά την ούρηση. Η έντονη εμμηνορροϊκή αιμορραγία είναι ένα άλλο σύμπτωμα της ενδομητρίωσης. Παρόλα αυτά, πολλές γυναίκες με ενδομητρίωση δεν εμφανίζουν συμπτώματα.
Πώς γίνεται η διάγνωση της ενδομητρίωσης;
Ο γυναικολόγος μπορεί πρώτα να κάνει μια φυσική εξέταση, συμπεριλαμβανομένης της πυελικής εξέτασης. Ωστόσο, ο μόνος τρόπος για να πείτε με βεβαιότητα ότι έχετε ενδομητρίωση είναι μέσω μιας χειρουργικής διαδικασίας που ονομάζεται λαπαροσκόπηση. Μερικές φορές μια μικρή ποσότητα ιστού αφαιρείται κατά τη διάρκεια της διαδικασίας. Αυτό ονομάζεται βιοψία.
Πώς αντιμετωπίζεται η ενδομητρίωση;
Η θεραπεία για την ενδομητρίωση εξαρτάται από την έκταση της νόσου, τα συμπτώματά σας και από το εάν θέλετε να κάνετε παιδιά. Η ενδομητρίωση μπορεί να αντιμετωπιστεί με φαρμακευτική αγωγή, χειρουργική επέμβαση ή και τα δύο. Όταν ο πόνος είναι το κύριο πρόβλημα, συνήθως δοκιμάζεται πρώτα η φαρμακευτική αγωγή.
Ποια φάρμακα χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ενδομητρίωσης;
Τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται για τη θεραπεία της ενδομητρίωσης περιλαμβάνουν αναλγητικά, όπως τα μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα (ΜΣΑΦ) και τα ορμονικά φάρμακα, συμπεριλαμβανομένων των αντισυλληπτικών χαπιών, των φαρμάκων που περιέχουν μόνο προγεστίνη και τους αγωνιστές ορμόνης απελευθέρωσης γοναδοτροπίνης. Τα ορμονικά φάρμακα βοηθούν στην επιβράδυνση της ανάπτυξης του ενδομήτριου ιστού και μπορεί να εμποδίσουν το σχηματισμό νέων συμφύσεων. Αυτά τα φάρμακα συνήθως δεν αντιμετωπίζουν τον ιστό ενδομητρίωσης που είναι ήδη εκεί.
Πώς μπορεί η χειρουργική επέμβαση να αντιμετωπίσει την ενδομητρίωση;
Η χειρουργική επέμβαση μπορεί να πραγματοποιηθεί για την ανακούφιση του πόνου και τη βελτίωση της γονιμότητας. Κατά τη διάρκεια της χειρουργικής επέμβασης, τα εμφυτεύματα ενδομητρίωσης μπορούν να αφαιρεθούν.
Η χειρουργική επέμβαση θεραπεύει την ενδομητρίωση;
Μετά την επέμβαση, οι περισσότερες γυναίκες απαλλάσσονται από τον πόνο. Ωστόσο, περίπου το 40-80% των γυναικών έχουν ξανά πόνο μέσα σε 2 χρόνια από την επέμβαση. Όσο πιο σοβαρή είναι η ασθένεια, τόσο πιο πιθανό είναι να επιστρέψει. Η λήψη αντισυλληπτικών χαπιών ή άλλων φαρμάκων μετά την επέμβαση μπορεί να βοηθήσει στην παράταση της περιόδου χωρίς πόνο.
Τι θα συμβεί αν εξακολουθώ να έχω έντονο πόνο που δεν υποχωρεί ακόμη και μετά τη θεραπεία;
Εάν ο πόνος είναι έντονος και δεν υποχωρήσει μετά τη θεραπεία, η υστερεκτομή μπορεί να είναι η «έσχατη λύση». Η ενδομητρίωση είναι λιγότερο πιθανό να επανέλθει εάν αφαιρεθούν επίσης οι ωοθήκες σας. Εάν διατηρήσετε τις ωοθήκες σας, η ενδομητρίωση είναι λιγότερο πιθανό να επανέλθει εάν τα εμφυτεύματα ενδομητρίωσης αφαιρεθούν την ίδια στιγμή που κάνετε υστερεκτομή. Υπάρχει μια μικρή πιθανότητα ο πόνος να επανέλθει ακόμα κι αν αφαιρεθεί η μήτρα και οι ωοθήκες σας. Αυτό μπορεί να οφείλεται σε ενδομητρίωση που δεν ήταν ορατή ή δεν μπορούσε να αφαιρεθεί τη στιγμή της επέμβασης.
Ρώτας Μιχάλης MD, FACOG
Obstetrician - Gynaecological Surgeon
Η γνώση, η εμπειρία και η εξειδίκευση του ιατρού εγγυώνται την προσφορά ιατρικών υπηρεσιών υψηλής ποιότητας καθώς και σύγχρονων, προηγμένων θεραπειών σε κάθε γυναίκα.
ATHENS MEDICAL CENTER
Λεωφόρος Βασιλίσσης Σοφίας 124 A
T.K. 11526, Αθήνα
Tel.: 2107717705
Mob.: 6955199198
e-mail: mrotas@gmail.com
ΙΑΤΡΕΙΟ ΝΕΑ ΣΜΥΡΝΗ